Atur Pangiring
Buku Rampadan Crita Cekak UNTU EMAS
Dr. George Quinn
Dadi pengarang, apa
dene wartawan, saya-saya yen dadi wong mlarat, kahananmu mesthi rawan, mesthi
ringkih, mesthi gampang digaruk karo wong gedhe. Kurang-luwih mangkono
kekandhutaning cerkak-cerkak ’’Untu Emas’’ karangane Kang Zen Samin iki.
Nanging cerkak iki ora mung kandheg tekan motif iki. Werna-werna sing bisa nyrobot kawigatene sing maca lan ngangseg pamikire. Lumantar cerkak-cerkak iki sing maca tetepungan karo donyane kutha-kutha cilik lan jagad-padesan ing pasisir lor pulo Jawa, mligine tlatah ing sakiwa-tengene Bojonegoro. Sing dadi dhedhasaring cerkak-cerkak iki kasunyatan sadina-dina, nanging kasunyatan sing awor karo fantasi lan donyane gugon-tuhon.
’’Ana wong papat digiring pulisi merga ketangkep main kopik. Ana
copet dikecrek tangane, digiring pulisi loro arep dilebokake kamar tahanan. Let
sedhela, ana wong sikile diperban. Mlaku cincuk-cincuk digiring pulisi reserse
nganggo klambi preman. Wong iku pelaku curanmor sing ditembak pulisi merga
mlayu sakwise konangan nyolong sepeda motor lan wani nglawan pulisi nalika arep
dicekel. Sesawangan kang gawe ngerese pikiranku.’’
Nanging sing dideleng dudu wadhage
kasunyatan thok. Omah joglo dudu omah salumrahe, mangkono uga tanggul, dhompet,
warung lan isih akeh maneh. Ing suwalike bleger nyata sing kaweruhan
sadina-dina ana kasunyatan liya sing kadhang-kala katon kumlebat. Kasunyatan
iki sok peteng utawa nggegirisi, nanging luwih bener tinimbang sing ketara ing
lumahing urip sadina-dina. Ing suwalike omongane bupati sing seneng mbanyol
utawa sesorah dakik-dakik kebak wibawa, ana manungsa cilik sing ndremimil lan
ndhredheg, wedi marang rakyat sing dadi reh-rehane.
’’Diprentah bupati, ajudan muni
siap. Nanging dheweke bingung merga ora ana wong dhemo. Ajudan! kowe aja
bengong. Cepet celuk kepala Satpol, nek perlu karo Dalmas Polres kanggo ngusir
wong sing padha dhemo. Iki sing mimpin dhemo wis ngincim. Arep nggepuki aku yen
aku ora bisa nuruti kekarepane,’’ unine Harjowioto kanthi swara banter. Mripate
pendiringan ngawasi kiwa tengene kamar.’’
Cerkak-cerkak iki ora mili sareh utawa
tentrem. Ana enggok-enggokan, ana grojogan sing njedhul dumadakan, ana wadhas sing
ora ngetarani, nanging ana uga kedhung eyub sing kebak humor alus. Sesawangan
ing sajerone cerkak-cerkak iki maneka warna temenan.
Aku ngaturake pangayubagya, dene kanthi
mbabaring rampadan iki sastra Jawa katambahan karya anyar siji maneh sing
pantes pikantuk kawigatene para sutresna sastra Jawa dalah sastra Indonesia.
Sugeng maos!
Katiti tanggal 6 Agustus 2012
Dr. George Quinn
Australian National University, Canberra
Tidak ada komentar:
Posting Komentar